آشنایی با اهمیت و الزامات مرحله آماده‌سازی فرزندان برای ترک مراقبت – بخش اول
دکتر ایوب اسلامیان
ترک مراقبت نمی‌تواند به یک‌باره و بدون هیچ آمادگی اتفاق بیفتد، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی برای آینده، شناسایی اهداف و اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد. بررسی‌های لی و پرز (2011) حاکی از آن است که یک‌سوم تا یک‌دوم کودکانی که در ایالات متحده آمریکا از مراقبت خارج می‌شوند، هیچ آموزشی در حوزه‌های آماده‌سازی که در قانون پیش‌بینی شده، دریافت نمی‌کنند. لومان و سیگل (2000) هم اشاره می‌کنند بسیاری از ترک‌کنندگان مراقبت در 5 حوزه با مشکل جدی مواجه هستند: پیداکردن محل زندگی، مدیریت پول، پیداکردن کار و مهارت‌های شغلی، برنامه‌ریزی برای آینده و دانش والدگری و بچه‌داری.
منظور از آماده‌سازی فرزندان برای ترک مراقبت، ایجاد توانایی در جوانان برای پاسخ به نیازهای‌شان، احساس راحتی با خود و کسب رضایت در ارتباط‌شان با اشخاص مهم در خانواده و جامعه است (مالوسسیو 1990). بنبنیشتی (2008) پیشنهاد می‌کند مداخلاتی طراحی شود تا احساس آمادگی را در افراد در شرف استقلال بهبود بخشد و به آنها امکان دهد منابعی را جهت کنارآمدن با چالش‌های آینده‌شان کسب کنند. در حقیقت مطالعات نشان می‌دهد احساس آمادگی می‌تواند به نوجوانان کمک کند که مهارت‌های حل مساله را گسترش داده و مهارت‌های جدید و مهمی را برای تاب‌آوری بیاموزند (استین 2012). پکورا و همکاران (2003) اعلام کردند نوجوانانی که احساس آمادگی بیشتری را برای زندگی مستقل خود داشتند، در مقایسه با همسالان خود در جمعیت عمومی، موفقیت‌های تحصیلی بیشتری کسب کرده، از سلامتی جسمی بهتری برخوردارند و روابط عاطفی بهتری خواهند داشت. بنابراین حس آمادگی می‌تواند منجر به نتایج بهتری در حیطه‌های اصلی زندگی پس از ترک مراقبت شود (آیدان و همکاران، 2013).
به نظر می‌رسد مرحله آماده‌سازی مهم‌ترین مرحله در فرایند ترک مراقبت فرزندان است. در صورتی که این مرحله به خوبی اجرا شود، پیش‌نیاز جدی برای سایر مراحل است. با این حال اغلب مراکز به دلایلی در این مرحله چندان موفق عمل نمی‌کنند:
- مراکز یا خانه‌های نگهداری فرزندان بیشتر براساس مناسبات نگهداری از فرزندان سازمان یافته و چندان برای استقلال فرزندان آمادگی ندارند.
- مراکز از متخصصان لازم مثل متخصصان شغلی جهت آماده‌سازی فرزندان برای ترک مراقبت، برخوردار نیستند.
- مراکز دربرابر تبعات عدم سازگاری اجتماعی فرزندان در زندگی اجتماعی چندان پاسخگو نیستند. به عبارت دقیق‌تر، انتظار پاسخگویی چندانی از مراکز در صورت عدم موفقیت فرزند در زندگی مستقل نمی‌رود.
در چنین شرایطی مراکز نسبت به آماده‌سازی فرزندان حساسیت کافی را نداشته و سازوکارهای دقیقی برای آن تدارک ندیده‌اند. این در حالی است که به دلایلی مانند: 1) دسترسی تمام‌وقت به فرزندان در مرکز، 2) داشتن اوقات فراغت و عدم فشار روی فرزندان برای کسب درآمد مانند آنچه پس از ترک مراقبت با آن روبه‌رو هستند و 3) کاهش هزینه‌های آموزش و آماده‌سازی فرزندان به صورت گروهی و… بهترین دوره برای آماده‌سازی فرزندان همان دوران قبل از ترک مراقبت است.
ادامه دارد…
