روز جهانی داوطلب، با هدف ترویج فرهنگ کار داوطلبانه
در هفته دوم آذرماه، کنفرانس سازمان‌های مردم‌نهاد و کار داوطلبانه در ایران به‌همت اعضای شبکه ملی مؤسسات نیکوکاری و خیریه در سازمان اسناد ملی و آرشیو کتابخانه ملی ایران در تالار گنجینه برگزار شد. این کنفرانس در بخش اهداف خود در دو قسمت عمومی و اختصاصی به دنبال عناوین زیر بود: «عمومی: معرفی شبکه و شناخته شدن آن در اذهان و جلب مشارکت فکری و معنوی اعضا»، و اختصاصی: «ترویج فرهنگ کار داوطلبانه و کمک به بهبود مدیریت کار داوطلبانه». مخاطبان این کنفرانس نیز فعالان جامعه مدنی، مدیران مرتبط دولتی و پژوهشگران علاقه‌مند به‌این حوزه به‌خصوص دانشجویان و اساتید دانشگاه بودند.
تفاوت مؤسسات خیریه با بنگاه‌های اقتصادی
در این کنفرانس درباره مسائل محوری همچون، زمینه‌ها و تأثیرات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کار داوطلبانه در ایران، موانع و راهکارهای مدیریت کار داوطلبانه در سازمان‌های مردم‌نهاد و عوامل مؤثر بر ترویج فعالیت‌های داوطلبانه صحبت شد. موضوع منابع انسانی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی دیگر در حال تدریس است اما در دل این دانش بسیار کم به مفهوم کار داوطلبانه اشاره می‌شود و همیشه پای پرداخت و معامله در کار است. محرک‌ها در دنیای مدیریت کسب و کار با محرک‌ها در دنیای مؤسسات خیریه و مردم‌نهاد بسیار متفاوت است و نمی‌شود همان ادبیات داخل مؤسسات اقتصادی را در مؤسسات خیریه به کار برد و لازم است که در این زمینه دانش‌افزایی شود و اقدامات بیشتری صورت پذیرد. در این کنفرانس از سه منظر جامعه، سازمان و فرد به موضوع کار داوطلبانه پرداخته شد.
جامعه مدنی، ضلع سوم توسعه ملی
یکی از سخنرانان این برنامه، فیروزه صابر، مدیرعامل شبکه مؤسسات خیریه و نیکوکاری بود که در سخنان خود بر اهمیت آموزش مدیران و پس از آن، بر آموزش داوطلبان تأکید کرد. صابر از تاریخچه شبکه ملی سخن گفت که به‌نوعی از تیرماه 1392 شکل گرفت و کم‌کم رشد کرده و شکوفا شد. او خاطرنشان کرد: «در توسعه ملی اگر سه ضلع اصلی وجود داشته باشد، یکی دولت، دیگری بخش خصوصی و ضلع سوم جامعه مدنی است که در جامعه ما بسیار ضعیف بوده و این مایه تأسف است. در این بخش سازمان‌های مردمی اثربخشی زیادی دارند و باید ایفای نقش کنند و از این طریق در توسعه ملی مؤثر باشند و اشاره کردند که این کنفرانس به نوعی یک آغاز است و امیدواریم ادامه داشته باشد.»
سازمان‌های مردم‌نهاد جایگزین مناسب دولت‌ها
دکتر فرشاد مؤمنی، عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، سخنران بعدی این کنفرانس بود. مؤمنی در مهم‌ترین بخش از سخنان خود تصریح کرد: «مهم‌ترین بحث موضوع «هماهنگی» است. این مهم تبدیل به دغدغه‌ای اصلی شده است و بیشترین مناقشه‌های فکری در تاریخ علوم انسانی ناظر بر بحث‌هایی است که به‌دنبال مناسبت‌ترین راهکار می‌گردد. در طول تاریخ بشر دو سازوکار عمده هماهنگی شناسایی شده: بازار و فرمان (دولت). همچنان مانند همیشه تاریخ، بشر ناگزیر است به همین دو سازوکار هماهنگی اتکا کند، اما مساله این است که این دو سازوکار هماهنگی، در عین حال که قدرت دارند تجربه شکست هم دارند و ما با مفاهیمی چون شکست بازار و شکست دولت هم مواجه هستیم. اما مردم نمی‌توانند به اعتبار شکست و درماندگی بازار یا دولت، کنار بنشینند و باید دست به‌کار شوند و این همان اتفاقی است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته در جهان رخ داده است. بهترین راهکار برای خلق جایگزین مناسب به لحاظ درماندگی دولت یا بازار، بدون تردید، سازمان مردم نهاد، مؤسسات خیریه و کار داوطلبانه است. به این شکل توسعه با کمترین هزینه بیشترین دستاورد را خواهد داشت. کارهایی مسئولانه، ثبت و ضبط شده و مشخص که تنها تفاوتش با کار با مفهوم متداول این است که پرداختی در قبال آن وجود ندارد.»
بیشتر بخوانید
برگزاری نشست بررسی فرهنگ کار داوطلبانه در روشنای امید
مشارکت یکی از فرزندان روشنا در طرح «خانه‌ای از نو بسازیم»
اوج‌گیری کار داوطلبانه
دکتر فرشاد مؤمنی در پایان افزود: «کار فقط در بهره اقتصادی آن خلاصه نمی‌شود. ما بارها از پدیده‌ای به نام «ضعف حس ملی» ضربه خورده‌ایم، ماجرای مشروطه را در ذهن مرور کنید، ای کاش حس ملی در آن زمان آن‌قدر ضعیف نبود و مردم حمایت خوبی از مشروطه داشتند اما هرگز این‌گونه نشد. ما به شدت به حس ملی نیاز داریم و عارضه رانتی‌بودن اقتصاد سیاسی ایران، به شدت این حس ملی را تضعیف می‌کند.
وی ادامه داد: «بیش از 90درصد بنگاه‌های اقتصادی در ایران، بنگاه‌های یک‌نفره است و انسان‌هایی که در این سازه مخاطب قرار می‌گیرند، می‌گویند: اگر شریک خوب بود، خداوند هم شریک داشت! به‌همین سادگی و با همین اشتباه بزرگ، موضوع مهم شراکت و همکاری از بین می‌رود. در چنین شرایطی وقتی عرصه سیاست و اقتصاد با چنین مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کند، عرصه اجتماعی به فریاد می‌رسد و خدا را شکر که شدت نیاز جامعه به انجام کارهای داوطلبانه افزایش پیدا کرده و شرایط بحرانی کشور ایجاب می‌کند که کار داوطلبانه هم اوج بگیرد.»
انتهای پیام
